سیستم های بام سبز

با پیشرفت سریع تکنولوژی و به وجود آمدن محصولات جدید به راحتی می توان روی بام هر خانه، آپارتمان ، ویلا و ... بام سبزو دیوار سبز (Roof Garden/ Green wall) به وجود آورد.با توجه به اینکه احداث فضای سبز در شهر ها به علت کمبود زمین و قیمت بالای آن بسیار هزینه بر است ، با سبز راه حل مناسبی بوده و با تبدیل بام ساختمان به باغ می توان طبیعت تسخیر شده توسط سازه های احداث در شهر را به آن بازگرداند ، تا آن که احداث بام سبز در برنامه ریزی شهری بیشتر کلان شهر های پیشرفته جهان به صورت یک دستورالعمل اجرایی در ساختمان سازی درآمده است.بام های سبز نوین می توانند نقش اساسی را در تصفیه هوا، حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از سیلاب ناشی از بارندگی ایف کنند.حدود 30 سال است که در کشورهای پیشرفته برای جلوگیری از آثار مخرب آلودگی هوا به طور جدی به ایجاد بام سبز توجه می شود. به طور مثال در کشور آلمان ، بام سبز در 20% خانه ها اجرا گردیده است.به نظر می رسد زمان آن رسیده که ما نیز با توجه به فواید زیست محیطی ، اجتماعی و اقتصادی بام سبز در این راستا گام برداریم.

بام سبز چیست؟
بام سبز به بامی اطلاق می گردد که تمام یا مقداری از سطح آن با پوشش گیاهی و محیط کشت روینده پوشانده می شود.
تقسیم بندی بام سبز:
بر اساس شکل بام :شیبدار// مسطح
بر اساس عمق محیط کشت: فشرده // گسترده // نیمه فشرده
بر اساس نوع کاربری : خصوصی // نیمه خصوصی // عمومی
بر اساس عمق محیط کشت
بام سبز فشرده:
این نوع بام سبز محیط کشت عمیقی داشته و می توان با توجه به سازه مربوطه در بام سبز فشرده به درخت کاری نیز پرداخت.عمق محیط کشت این نوع بام سبز بین mm 1500-150 می باشد.
بام سبز گسترده:
این نوع بام سبز عمق کمتری نسبت به بام سبز فشرده دارد و به عنوان سیستم های خود نگهدار در نظر گرفته میشود. (حداقل تاسیسات و نگهداری ) عمق محیط کشت این نوع بام سبز بین mm200-100 می باشد.
بام سبز نیمه فشرده:
بام سبز نیمه فشرده مقداری از خواص هر دو دسته بام سبز فشرده و گسترده را دارا می باشد.عمق محیط کشت این نوع بام سبز بینmm 500-150 می باشد.

مزایای بام سبز

سیستم پیشرفته بام سبز

سیستم پیشرفته بام سبز شامل چهار لایه می باشد که بر روی عرشه بام پهن می شوند. لایه نهایی در این سیستم ژئوتکستایل فیلتراسیون می باشد که خاک را کاملا فیلتر کرده و آب را به راحتی از خود عبور می دهد. آب پس از عبور از فیلتر در فضاهای ذخیره کننده لایه زهکش انباشته شده که این ذخیره سازی علاوه بر حفظ رطوبت خاک موجب کاهش دوره های آبیاری نیز می گردد. آب مازاد از طریق سوراخ های روی لایه زهکش خارج شده و به لایه زیرین یعنی ژئوتکستایل محافظ منتقل می شود. لایه ژئوتکستایل آب را به راحتی جذب کرده و از حرکت و انتشار سریع جریان آب جلوگیری می کند . علاوه بر این به عنوان محافظ لایه ضد ریشه زیرین نیز عمل می کند.در نهایت لایه عایق و ضد ریشه بر طبق شیب بندی بام آب را به سمت خروجی ها هدایت کرده تا آب مازاد از سیستم خارج شود.

محصول دیگری نیز به منظور زهکشی فضای سبز سقفی مورد استفاده قرار میگیرد با این تفاوت که در این سیستم ،ذخیره سازی آب مطرح نبوده اما مقاومت فشاری بالا هنگام بار گذاری زیاد یا لزوم اجرای خاک نباتی با ضخامت زیاد به راحتی تامین میگردد. عموما جهت احداث بام سبز گسترده از این نوع زهکش استفاده می شود.

مراحل نصب سیستم بام سبز 
لایه زیر سازی بام (ایزولاسیون ، ممبرین و .....) طبق اصول سازنده می بایست نصب و آزمایش شده باشد.
سطح بام می بایست تمیز و عاری از هر گونه اشیا اضافی در سطح باشد.
ابتدا لایه محافظ ریشه را بر روی سطح بام بگسترانید.
باید توجه داشت که همپوشانی ها در جهت شیب بام صورت گیرد.
تعداد همپوشانی ها می بایست حداقل ممکن و ترجیحا دارای عرض کمتر از 1 متر باشند.
لبه های کناری لایه محافظ ریشه می بایست تا لبه های بام و بالاتر از فضای سبز ادامه پیدا کند.
ژئوتکستایل سوزنی نیافته جهت محافظت از لایه محافظ ریشه و همچنین به عنوان جاذب رطوبت عمل می کند.
این لایه می بایست در سطوح صاف و بین لایه محافظ ریشه و لایه زهکش پهن شود.
میزان همپوشانی لایه ژئوتکستایل سوزنی نیافته  نباید کمتر از 30 سانتی متر باشد.

این لایه همانند لایه محافظ ریشه باید تا لبه بام پهن شود.
ترجیحا سر تا سر محیط بام توسط سنگ های رودخانه ای به دانه بندی 2 تا 4 سانتی متر به عرض حداقل 30سانتی متر پوشیده شود.
سپس لایه زهکش را در قسمت کناری بام قرار داده و به روی سطح بام تا لبه های کناری بگسترانید.پس از قرار دادن لایه زهکش  بر روی لایه ژئوتکستایل لایه  فیلتر را به مانند زهکش بر روی بام بگسترانید. همپوشانی لایه ها باید در حدود 30سانتی متر باشد. پس از نصب لایه های بام سبز ، خاک  نباتی را بر روی سطح بام ریخته و شروع به کاشت نمایید.